Thứ Hai, 15 tháng 4, 2013

KHÔNG PHẢI LÀ CÁCH TỰ TỬ ĐƯỢC CHỌN - Stephen Kinzer - Trần Thanh Lưu dịch

Không Phải Là Cách Tự Tử Được Chọn : Trần Thanh Lưu dịch

Not the Preferred Way to Commit Suicide in "Overthrow" -- www.HoPhap.Net
Not the Preferred Way to Commit Suicide in "Overthrow" -- www.HoPhap.Net

KHÔNG PHẢI LÀ CÁCH TỰ TỬ ĐƯỢC CHỌN
[Not the Preferred Way to Commit Suicide in "Overthrow"]
by Stephen Kinzer - Người Dịch : Trần Thanh Lưu

Stephen Kinzer là một nhà văn và cũng là nhà báo Mỹ. Ông là một cộng tác viên kỳ cựu của báo New York Times, từng tác nghiệp trong hơn 50 nước trên 5 châu lục. Trong thập niên 1980', ông đã từng làm phóng sự về các cuộc cách mạng và biến động tại Trung Mỹ. Vào năm 1990, ông được thăng chức Trưởng Nhiệm sở tại Berlin và viết về sự biến dạng của các nước Đông Âu sau cuộc cách mạng nhung. Ông cũng đã là Văn phòng trưởng của New York Times tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) từ 1996 đến 2000.

Hiện nay, ông dạy tại về Báo chí và Chính sách Ngoại giao Mỹ tại đại học Northwestern University, bang Illinois. các tác phẩm đã xuất bản của ông là Bitter Fruit : The Story of the American Coup in Guatemala, với Stephen Schlesinger ; (Doubleday, 1982) ; Crescent and Star : Turkey Between Two Worlds, (Farrar, Strauss and Giroux, 2001) ; All the Shah's Men : An American Coup and the Roots of Middle East Terror, (John Wiley & Sons, 2003) ; Overthrow : America's Century of Regime Change from Hawaii to Iraq, (Times Books, 2006) ; Blood of Brothers : Life and War in Nicaragua, with a new afterword, (Harvard University Press, 2007) ; A Thousand Hills : Rwanda's Rebirth and the Man Who Dreamed It, (John Wiley & Sons, 2008) - [Theo Wikipedia]

Dưới đây là trích đoạn từ Chương 7 của Cuốn "Lật Đổ" (Overthrow, Times Book, New York City, 2006) đề cập đến vai trò của Mỹ, nhất là thái độ không đứt khoát của Tổng thống Kennedy vì lập trường thiếu thống nhất của các phụ tá, trong cuộc lật đổ chính quyền Ngô Đình Diệm của quân dân miền Nam..

Các cơ quan thông tấn chẳng bao giờ ngủ nên không lạ gì khi Malcolm Browne, phóng viên của Associated Press ở Sài Gòn, vẫn còn làm việc khi điện thoại văn phòng của mình reo lên vào tối ngày 10 Tháng 6 năm 1963. Người gọi là (Thượng tọa) Thích Đức Nghiệp, một nhà sư Phật giáo mà Browne đã quen biết trong khi tác nghiệp về các cuộc xung đột leo thang giữa Phật giáo đồ và chính quyền do Công giáo-thống trị ở miền Nam Việt Nam. Ông nói với Browne rằng bất cứ ai xuất hiện tại chùa Xá Lợi sáng hôm sau sẽ chứng kiến "một sự kiện quan trọng".

Tối hôm ấy, nhà sư đã gọi vài phóng viên nước ngoài khác với cùng một thông điệp. Chỉ có Browne coi đó là nghiêm túc. Ông đã viết nhiều về cuộc nổi dậy của Phật giáo lan rộng và cảm nhận rằng nó sẽ có thể định hướng tương lai của Việt Nam. Trước bình minh sáng hôm sau, ông và trợ lý người Việt khởi hành đến chùa. Họ thấy chùa đông nghẹt các nhà sư trong tăng bào màu vàng nghệ và ni chúng với áo màu lam. Không khí bên trong đã nóng, ngột, và ngào ngạt mùi hương. Khói cuồn cuộn bay lên từ hàng trăm lò hương. Chư tăng ni lắng mình trong tiếng niệm kinh.

Browne chọn một chỗ ngồi. Một trong những ni cô đến gần ông, và trong khi bà rót trà, ông có thể nhìn thấy dòng nước mắt chảy xuống trên mặt bà. Một vài phút sau đó, TT. Thích Đức Nghiệp trông thấy ông và đến gần. Ông có một đề nghị đơn giản : đừng vội rời "cho đến khi sự kiện kết thúc".

Browne ngồi giữa cảnh này khoảng nửa giờ. Đột nhiên, theo một hiệu lệnh, các tăng ni ngừng tụng kinh, đứng dậy, và nghiêm trang theo nhau ra khỏi chùa và kết thành một hàng bên ngoài. Họ tập hợp phía sau một chiếc ô-tô Austin cũ chở năm nhà sư và họ đi theo chiếc ô-tô qua các đường phố. Đoàn người dừng ở nơi giao lộ của hai đường Phan Đình Phùng và Lê Văn Duyệt, một trong những con đường lớn của thành phố. Những người biểu tình làm thành một vòng tròn để chặn tất cả các lối vào.

Ba nhà sư bước ra khỏi chiếc xe, một vị cao niên được nâng đở bởi những vị khác. Những vị sư trẻ đặt một đệm vuông trên mặt đường tại trung tâm giao lộ và giúp vị sư già yên vị theo kiểu ngồi kiết già tòa sen. Trong khi ngài lần hạt và lâm râm niệm danh hiệu thiêng liêng A Di Đà Phật, "Vãng Sanh Cực Lạc", họ lấy một thùng xăng từ xe và tưới một hỗn hợp xăng màu hồng-và-diesel lên ngài. Sau khi họ bước xa ra, ngài cầm một hộp diêm, quẹt lên rồi thả xuống đùi mình. Ngay lập tức, lửa ôm trọn ngài.

Trình tự cuộc Tự thiêu của HT Thích Quảng Đức được Malcome Browne chụp ảnh và sắp xếp lại (đánh số từ 1 đến 9) – World Press Photo 1963

Lưu ý hình số "2" : Ngồi trên vũng xăng lênh láng, Hòa thượng Thích Quảng Đức bắt đầu tự mình bật que diêm cho lữa bùng lên (trong hình số "3")

Khi gió thổi ngọn lửa khỏi mặt ông ta, tôi có thể thấy rằng mặc dù đôi mắt nhắm kín, nét mặt của ông bị méo mó bởi nổi đau đớn cùng cực. Nhưng trong suốt cuộc thử thách của mình, ông không bao giờ thốt lên một tiếng hoặc thay đổi vị trí của mình, ngay cả khi mùi thịt cháy lan đầy không khí. Một tiếng kêu van kinh hoàng từ đám đông, và tiếng tụng kinh rời rạc từ vài nhà sư vì bị gián đoạn bởi tiếng la khóc của nỗi đau đớn. Hai nhà sư trương ra một biểu ngữ lớn bằng vải (viết tiếng Anh), "Một Nhà Sư Tự Thiêu cho Các Đòi Hỏi của Phật giáo".

Choáng váng bởi những gì ông đã nhìn thấy, như một phản xạ Browne bấm máy ảnh liên tục. Sau một vài phút, một xe chửa lửa và nhiều xe cảnh sát với còi hú xuất hiện, nhưng những người biểu tình nằm ngay ở phía trước các xe nầy và bám vào bánh xe nên xe không thể tiếp cận được với giàn thiêu. Nhanh chóng ngọn lửa bắt đầu dịu dần. Khi lửa tàn, vài nhà sư đã xuất hiện với một quan tài bằng gỗ và cố gắng nâng xác chết của người đàn ông đặt vào đó. Tay chân của ông đã trở nên cứng ngắt. Chiếc quan tài đã được mang về chùa Xá Lợi, cả hai cánh tay ló ra ngoài. Một cánh còn bốc khói.

Những tấm ảnh của Browne về nhà sư tự thiêu đã làm choáng váng mọi người trên thế giới. Ngày hôm sau, một vị khách thăm Phòng Bầu Dục nhận thấy rằng Tổng thống John F. Kennedy ...... Không Phải Là Cách Tự Tử Được Chọn : Trần Thanh Lưu dịch

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét